Μία από τις μεγαλύτερες στιγμές της ζωής σας ως νέα μητέρα είναι η πρώτη φορά που η νεογέννητη κόρη ή ο γιος σας ανοίγει τα μάτια τους και σας κοιτά. Βέβαια μπορεί εκείνη την στιγμή να μην σας βλέπει στην πραγματικότητα καθότι η όραση του δεν έχει αποκατασταθεί.
Το οπτικό σύστημα ενός νεογέννητου βρέφους χρειάζεται λίγο χρόνο για να αναπτυχθεί. Την πρώτη εβδομάδα της ζωής τους, τα μωρά δεν βλέπουν πολλές φορές τα αντικείμενα με λεπτομέρεια. Η πρώτη τους άποψη για τον κόσμο είναι αόριστη και μόνο σε αποχρώσεις του γκρι.
Χρειάζονται αρκετοί μήνες για να αναπτυχθεί πλήρως η όραση του παιδιού σας. Γνωρίζοντας τα ορόσημα της ανάπτυξης της όρασης του μωρού σας (και τι μπορείτε να κάνετε για να το βοηθήσετε) μπορείτε να διασφαλίσετε ότι το παιδί σας βλέπει σωστά και απολαμβάνει τον κόσμο γύρω του στο έπακρο.
Η ανάπτυξη της βρεφικής όρασης ξεκινά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης
Η ανάπτυξη της όρασης του παιδιού σας ξεκινά πριν από τη γέννηση. Το πώς φροντίζετε το σώμα σας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι εξαιρετικά σημαντικό για την ανάπτυξη του σώματος του μωρού σας, συμπεριλαμβανομένων των ματιών και των κέντρων όρασης στον εγκέφαλο.
Φροντίστε να ακολουθήσετε τις οδηγίες που σας δίνει ο γιατρός σας σχετικά με τη σωστή διατροφή, συμπεριλαμβανομένων των συμπληρωμάτων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σας. Αποφύγετε το κάπνισμα και την κατανάλωση αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, καθώς αυτές οι τοξίνες μπορούν να προκαλέσουν πολλαπλά προβλήματα στο μωρό σας, συμπεριλαμβανομένων σοβαρών προβλημάτων όρασης.
Το κάπνισμα είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, καθώς ο καπνός τσιγάρου περιέχει περίπου 3.000 διαφορετικές χημικές ουσίες που ενδέχεται να βλάψουν το μωρό – συμπεριλαμβανομένου του μονοξειδίου του άνθρακα, μια γνωστή εμβρυϊκή τοξίνη.
Ακόμη και η λήψη κοινών φαρμάκων όπως η ασπιρίνη μπορεί να είναι επικίνδυνη για το μωρό σας όταν είστε έγκυος, αυξάνοντας τον κίνδυνο χαμηλού βάρους κατά τη γέννηση και προβλήματα κατά τη διάρκεια του τοκετού. Το χαμηλό βάρος γέννησης έχει συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο προβλημάτων όρασης στα βρέφη.
Πάντα να μιλάτε στον γιατρό σας πριν πάρετε οποιαδήποτε φάρμακα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σας, συμπεριλαμβανομένων φαρμάκων χωρίς συνταγή, συμπληρωμάτων, βοτάνων και άλλων μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων.
Ανάπτυξη της όρασης κατά τη γέννηση
Λίγο μετά τη γέννηση, ο γιατρός σας θα εξετάσει εν συντομία τα μάτια του βρέφους σας για να αποκλείσει σημάδια οπτικών ασθενειών. Αν και τέτοια οφθαλμικά προβλήματα είναι σπάνια, πρέπει να εντοπιστούν και να αντιμετωπιστούν νωρίς για να ελαχιστοποιηθεί η επίδρασή τους στην ανάπτυξη της όρασης του παιδιού σας.
Επίσης, μια αλοιφή αντιβιοτικού εφαρμόζεται συνήθως στα μάτια του νεογέννητου σας για να βοηθήσει στην πρόληψη μιας λοίμωξης των ματιών από βακτήρια που υπάρχουν στο κατά τον τοκετό.
Κατά τη γέννηση, το μωρό σας βλέπει μόνο σε μαύρο και άσπρο και σε αποχρώσεις του γκρι. Τα νευρικά κύτταρα στον αμφιβληστροειδή και τον εγκέφαλό τους που ελέγχουν την όραση δεν έχουν αναπτυχθεί πλήρως.
Επίσης, τα μάτια ενός νεογέννητου βρέφους δεν έχουν την ικανότητα να επικεντρώνονται σε κοντινά αντικείμενα.
Οπότε, μην ανησυχείτε εάν το μωρό σας δεν φαίνεται να “εστιάζει” σε αντικείμενα, συμπεριλαμβανομένου του προσώπου σας. Χρειάζεται μόνο χρόνος.
Παρά αυτούς τους οπτικούς περιορισμούς, μελέτες δείχνουν ότι μέσα σε λίγες μέρες μετά τη γέννηση, τα βρέφη προτιμούν να βλέπουν μια εικόνα του προσώπου της μητέρας τους από εκείνη ενός ξένου.
Ένα πράγμα που μπορεί να παρατηρήσετε στο νεογέννητο παιδί σας είναι το πόσο μεγάλα είναι τα μάτια τους. Αυτό συμβαίνει επειδή η φυσιολογική ανάπτυξη των βρεφών προχωρά από το κεφάλι προς τα κάτω. Κατά τη γέννηση, τα μάτια του μωρού σας είναι ήδη 65 τοις εκατό του μεγέθους που θα έχουν όταν ενηλικιωθούν.
Τα μάτια του μωρού σας: ο πρώτος μήνας
Τα μάτια του μωρού σας δεν είναι πολύ ευαίσθητα στο φως τον πρώτο μήνα μετά τη γέννηση. Στην πραγματικότητα, η ποσότητα φωτός που απαιτείται για ένα βρέφος ηλικίας 1 μηνός για να γνωρίζει ότι υπάρχει φως είναι 50 φορές υψηλότερη από εκείνη ενός ενήλικα.
Οπότε, είναι επιτρεπτό να αφήσετε μερικά φώτα στο βρεφικό σταθμό, χωρίς να επηρεάσει τον ύπνο του.
Τα βρέφη αρχίζουν να αναπτύσσουν την ικανότητα να βλέπουν χρώματα πολύ γρήγορα. Μία εβδομάδα μετά τη γέννηση μπορούν να δουν το κόκκινο, το πορτοκαλί, το κίτρινο και το πράσινο, αλλά χρειάζεται λίγο περισσότερος χρόνος για να μπορεί σας να βλέπει το μπλε και το μοβ. Αυτό γιατί το μπλε φως έχει μικρότερα μήκη κύματος και στο μάτι του ανθρώπου υπάρχουν λιγότεροι υποδοχείς μπλε χρώματος στον αμφιβληστροειδή.
Μην ανησυχείτε εάν τα μάτια του μωρού σας μερικές φορές δεν φαίνονται να δουλεύουν ομαδικά.
Ένα μάτι μπορεί περιστασιακά να παρεκτρέπεται από τη σωστή ευθυγράμμιση. Αυτό είναι φυσιολογικό, αλλά εάν δείτε μια μεγάλη και συνεχή εσφαλμένη ευθυγράμμιση των ματιών του παιδιού σας, ενημερώστε αμέσως τον γιατρό σας.
Συμβουλή: Για να τονώσετε την όραση του βρέφους σας, διακοσμήστε το δωμάτιό του με φωτεινά, χαρούμενα χρώματα. Συμπεριλάβετε έργα τέχνης και έπιπλα με διαφορετικά χρώματα και σχήματα.
Ανάπτυξη όρασης: 2ος και 3ος Μήνας
Πολλά βήματα στην ανάπτυξη της όρασης πραγματοποιούνται τον δεύτερο και τρίτο μήνα. Τα βρέφη αναπτύσσουν έντονη οπτική οξύτητα κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου και τα μάτια τους αρχίζουν να κινούνται περισσότερο ομαδικά.
Το παιδί σας θα πρέπει να ακολουθεί κινούμενα αντικείμενα σε αυτό το στάδιο και να αρχίζει να αναζητά πράγματα που βλέπει.
Επίσης, τα βρέφη σε αυτό το στάδιο ανάπτυξης μαθαίνουν πώς να μετατοπίζουν το βλέμμα τους από το ένα αντικείμενο στο άλλο χωρίς να χρειάζεται να κουνήσουν το κεφάλι τους. Επίσης τα μάτια τους γίνονται πιο ευαίσθητα στο φως: σε ηλικία 3 μηνών, το όριο ανίχνευσης φωτός ενός βρέφους είναι μόνο 10 φορές μεγαλύτερο από αυτό ενός ενήλικα.
Για αυτόν τον λόγο, μπορεί να χρειάζεται να χαμηλώσετε τα φώτα στο δωμάτιο του τις βραδινές ώρες.
Συμβουλή: Για να τονώσετε την ανάπτυξη της όρασης του παιδιού τον 2ο και 3ο μήνα σας συστήνουμε τα παρακάτω:
- Προσθέστε νέα αντικείμενα στο δωμάτιό τους ή να αλλάζετε συχνά τη θέση των υπαρχόντων αντικειμένων.
- Να μιλάτε με το μωρό σας καθώς περπατάτε γύρω από το δωμάτιο.
- Να έχετε πάντα ένα φωτάκι νυκτός αναμένο για να παρέχει οπτική διέγερση όταν το παιδί σας είναι ξύπνιο στην κούνια του.
Ανάπτυξη όρασης: 4ος έως 6ος Μήνας
Μέχρι την ηλικία των 6 μηνών, έχουν σημειωθεί σημαντικές εξελίξεις στα οπτικά κέντρα του εγκεφάλου, επιτρέποντας στο βρέφος σας να βλέπει πιο καθαρά και να μετακινεί τα μάτια του πιο γρήγορα και με μεγαλύτερη ακρίβεια για να ακολουθήσει κινούμενα αντικείμενα.
Η οπτική οξύτητα βελτιώνεται από περίπου 20/400 κατά τη γέννηση σε περίπου 20/25 στην ηλικία των 6 μηνών. Η έγχρωμη όραση πρέπει να είναι παρόμοια με αυτήν ενός ενήλικα, επιτρέποντας στο παιδί σας να δει όλα τα χρώματα του ουράνιου τόξου.
Τα μωρά έχουν επίσης καλύτερο συντονισμό των ματιών, τα οποία τους επιτρέπουν να εντοπίζουν γρήγορα αντικείμενα καθώς και να μπορούν να τα κατευθύνουν με ακρίβεια.
Η ηλικία των έξι μηνών αποτελεί επίσης ένα σημαντικό ορόσημο γιατί σε αυτή την ηλικία το παιδί σας πρέπει να κάνει την πρώτη του οφθαλμολογική εξέταση.
Ακόμα κι αν το μωρό σας δεν μπορεί να αναγνωρίσει τα γράμματα που του προβάλλονται, ο γιατρός σας μπορεί να διεξάγει εξετάσεις για να αξιολογήσει την οπτική του οξύτητα, να εντοπίσει προβλήματα στην όρασή του, όπως η μυωπία και ο αστιγματισμός και να ελέγξει την ομαδοποίηση και την ευθυγράμμιση των ματιών του.
Σε αυτήν την εξέταση, ο ιατρός σας θα ελέγξει επίσης την υγεία των ματιών του μωρού σας και θα αναζητήσει οτιδήποτε μπορεί να επηρεάσει την φυσιολογική και συνεχή ανάπτυξη της όρασης του.
Ανάπτυξη όρασης: 7ος έως 12ος Μήνας
Το παιδί σας είναι πλέον εν κινήσει, μπουσουλάει και καλύπτει μεγαλύτερη απόσταση από ό, τι θα μπορούσατε ποτέ να φανταστείτε. Έχει γίνει πιο ικανό στο να μπορεί να υπολογίζει τις αποστάσεις και να κάνει ρίψεις αντικειμένων.
Αυτή είναι μια σημαντική περίοδος στην ανάπτυξη του παιδιού σας. Σε αυτό το στάδιο, τα βρέφη αναπτύσσουν καλύτερη επίγνωση του συνολικού τους σώματος και μαθαίνουν πώς να συντονίζουν την όραση τους με τις κινήσεις του σώματός τους.